Επιστημονικό Όνομα: Pterophyllum scalare (Schultze, 1823)
Κοινές Ονομασίες: angelfish
Ελληνικό Όνομα: Σκαλάρι, Αγγελόψαρο
Τάξη: Cichliformes
Οικογένεια: Cichlidae
Μέγεθος: 15 εκατοστά μήκος και έως 26 εκατοστά ύψος.
Βιότοπος: Νότια Αμερική στην περιοχή του αμαζόνα και τους παραποτάμους του, (Rio Ucayali, Rio Xingu, Rio Negro, Rio Oyapock, Rio Essequibo), στο Περού, Κολομβία, και Βραζιλία, κατά μήκος των ποταμών Ucayali, Solimões και Amazon, στους ποταμούς του Amapá (Βραζιλία), Rio Oyapock στη Γαλλική Γουιάνα και Essequibo River στη Γουιάνα.
Συντήρηση στο ενυδρείο
PH: 6-7,2 (Ιδανικά: <7)
KH: 2-10°dKH
GH: 2-12°dGH
Θερμοκρασία: 22°C – 30°C (Ιδανικά: 24°C – 26°C)
Λίτρα: 200 λίτρα το λιγότερο με ύψος πάνω από 60 εκατοστά για 4 ψάρια. Για κάθε ψάρι μετά +50 λίτρα.
Για 5 ψάρια, 200 καθαρά λίτρα νερού και με καθαρό ύψος της στήλης του νερού τα 50 εκατοστά. 40 λίτρα για κάθε επιπλέον ψάρι.
Κοινωνική συμπεριφορά: Φιλήσυχο ψάρι δεν προκαλεί προβλήματα σε άλλα μεγαλόσωμα ψάρια ενώ τα μικρόσωμα αρκετές φορές τα βλέπει σαν τροφή και τα κυνηγάει ανελέητα.
Όσο περισσότερα άτομα φιλοξενούμαι τόσο πιο ειρηνική είναι η συμβίωση αναμεταξύ τους με μικρό-μαλώματα άνευ σημασίας.
Αν όμως δημιουργηθεί κάποιο ζευγάρι στο ενυδρείο μας κατά την περίοδο της αναπαραγωγής γίνεται επιθετικό προς όλα τα ψάρια. Στην φύση ένα ζευγάρι κατά την περίοδο ζευγαρώματος χρειάζεται έναν χώρο με 1 μέτρο ακτίνα, μέσα σε αυτήν την ακτίνα δεν αφήνει κανένα ψάρι να πλησιάσει.
Στο ενυδρείο χρειάζεται τουλάχιστον 50 εκατοστά ακτίνα με την προϋπόθεση το ενυδρείο να έχει πυκνή βλάστηση με ξέφωτα ώστε να μην υπάρχει άμεση οπτική επαφή με άλλα ψάρια χωρίς αυτό να αποτελεί από μόνο του εγγύηση ότι δεν θα υπάρχουν διαμάχες.
Διαχωρισμός φύλου: Η αναγνώριση μπορεί να γίνει μόνο σε ενήλικα άτομα και είναι σχεδόν αδύνατο να καταλάβουμε το φύλο σε ανήλικα ψάρια.
Έχουμε τρία βασικά σημάδια από όπου μπορούμε να αναγνωρίσουμε το φύλο:
- Το ένα είναι το καρούμπαλο που έχουν τα αρσενικά στην “μύτη” σε σχέση με τα θηλυκά που δεν έχουν ή είναι υποτυπώδες, σπάνια δε μπορεί όμως και το θηλυκό να έχει κάπως αυξημένο καρούμπαλο στην μύτη και να κάνουμε λάθος αναγνώριση φύλου.
- Το δεύτερο σημάδι είναι: η γωνία που σχηματίζετε στο τρίγωνο μεταξύ της ράχης, στόμα ψαριού, και κοιλιά. Στα αρσενικά η γωνία είναι πιο μεγάλη ενώ στα θηλυκά μικρότερη.
- Το τρίτο σημάδι και το πιο αβέβαιο είναι το μέγεθος, τα αρσενικά είναι πιο μεγαλόσωμα.
Βασική προϋπόθεση είναι να ανήκουν τα ψάρια στο ίδιο είδος π.χ. να είναι όλα ζέβρα ή όλα κόι, και αυτό γιατί ανάλογα με το είδος διαφοροποιείτε και το σχήμα. Παράδειγμα εάν συγκρίνουμε ένα κόι θηλυκό και ένα ζέβρα θηλυκό θα διαπιστώσουμε ότι η γωνία που σχηματίζετε (ράχη, μύτη, καλιά) είναι πιο μεγάλη στο κόι. Λανθασμένα λοιπόν εάν δεν γνωρίζαμε εκ τον προτέρων ότι τα ψάρια είναι θηλυκά θα βαφτίζαμε το θηλυκό κόι αρσενικό.
Διακόσμηση ενυδρείου: Ο βυθός πρέπει να είναι άμμος ή ψιλόκοκκο στρογγυλεμένο χαλίκι. Απαραίτητα φυτά με πυκνά σημεία ή διακόσμηση με ξύλα που να έχει επίσης πυκνά σημεία ώστε να μπορεί να κρύβεται το ψάρι όταν αισθάνεται άβολα.
Ζώνη Κολύμβησης: Σε όλο το ενυδρείο
Διατροφή: Παμφάγο με ακατάπαυστη όρεξη για αυτό θέλει φειδωλό τάισμα προτιμάει να τρώει από την επιφάνεια έως τα πρώτα 10 εκατοστά κάτω από την επιφάνεια αλλά όταν τελειώσει η τροφή οργώνει το ενυδρείο για υπολείμματα τροφής.
Μέγιστη ηλικία στο ενυδρείο: Περίπου 10-15 χρόνια
Ιδανικοί Συγκάτοικοι: Κοινωνικά ψάρια που μπορούν να ζήσουν στις ίδιες συνθήκες και είναι μεγαλόσωμα. Μια καλή και ασφαλή πρόταση είναι κάποια είδη γατόψαρων όπως τα corydoras. Ο συνήθης συνδυασμός σκαλάρια με νέον έχει ένα μακροπρόθεσμο ποσοστό επιτυχίας 50% και αυτό γιατί αρκετές φορές και υπό προϋποθέσεις τα σκαλάρια τρώνε τα νέον. Επειδή υπάρχει λοιπόν αυτός ο κίνδυνος δεν συστήνουμε τον συνδυασμό αυτόν και με οποιαδήποτε μικρόσωμα ψάρια και γαρίδες.
Υποείδη και υβρίδια: Υπάρχουν πολλά είδη με διαφορετικούς χρωματισμούς και μεγέθη ως προς το σώμα και ως προς τα πτερύγια.
Pterophyllum scalare KOI
Pterophyllum scalare PANDA
Pterophyllum scalare BLACK
Pterophyllum scalare SMOKEY
Pterophyllum scalare ZEBRA
Pterophyllum scalare ALBINO
Δεν πρέπει όμως να τα συγχέουμε με τα Pterophyllum altum και τα Pterophyllum leopoldi που πρόκειται περί διαφορετικών ειδών
Αναπαραγωγή στο ενυδρείο: Σχετικά γεννούν εύκολα στο ενυδρείο αλλά για να μεγαλώσουμε τα μικρά θέλει να τηρήσουμε κάποια πράγματα.
Από την στιγμή που αποφασίζουν δυο ψάρια να κάνουν ένα ζευγάρι αργά ή γρήγορα θα κάνουνε την πρώτη τους γέννα. Για να έχουμε επιτυχία πρέπει να προσέξουμε τα εξής:
- Ποιότητα νερού
Μια από της βασικές λοιπόν παραμέτρους για την επιτυχημένη αναπαραγωγή των ψαριών είναι να έχουμε μαλακό νερό <7 Ph TDS <200 δηλαδή περίπου <6 °dGH. Αυτές είναι οι ιδανικές συνθήκες για την αναπαραγωγή των σκαλαριών και όσο απομακρυνόμαστε από αυτές τόσο μειώνουμε και το ποσοστό επιτυχίας. Μάλιστα το πολύ σκληρό νερό δυσκολεύει το σπέρμα να εισχωρήσει στο αυγό και η γονιμοποίηση δεν γίνεται, ή γίνεται επί μέρους.Όπως όλα τα αυγά των ψαριών έτσι και των σκαλαριών είναι ευαίσθητα στης αλλαγές, του νερού, Ph, Kh, Gh, οσμωτική πίεση, μύκητες, βακτηριώσεις κτλ. Όταν λοιπόν έχουμε αυγά δεν κάνουμε αλλαγές νερού και προσπαθούμε να έχουμε σταθερές της παραμέτρους του νερού. Το νερό να είναι καθαρό ενώ τα φυτά βοηθούν πολύ στην ποιότητα του νερού, και το φίλτρο να καλύπτει της ανάγκες του ενυδρείου. Αν τα τηρούμε όλα αυτά τότε τα διάφορα φάρμακα είναι περιττά. και τα αυγά που θα αποκτήσουν μύκητες θα είναι ήταν μετρημένα στα δάκτυλα των χεριών.
Η θερμοκρασία του νερού λίγο προτού την γέννα πρέπει να ανέβει στους 28 και όταν κολυμπούν τα ψάρια μπορούμε να την ανεβάσουμε στους 29, (μεγαλώνουν πιο γρήγορα τα μικρά).
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι αν θέλουμε να αναπαράγουμε σκαλάρια πρέπει το ζευγάρι να είναι είδη προσαρμοσμένο στης προαναφερόμενες συνθήκες νερού και όχι όταν γεννήσουν να αλλάξουμε το νερό. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα να χάσουμε πολλά αυγά, να στρεσάρουμε τα ψάρια από την απότομη αλλαγή και λόγο του στρες δεν ασχολούνται τα ψάρια με την φροντίδα των αυγών. - Το Ενυδρείο
όπως προαναφέραμε τα σκαλάρια στην φύση όταν γεννούν χρειάζονται έναν χώρο με ακτίνα 100cm με κέντρο τα αυγά. Όποιο ψάρι παραβεί αυτήν την ακτίνα δέχεται ανελέητη επίθεση όποιο ψάρι περιφέρεται σε μια ακτίνα 100cm – 200cm τα σκαλάρια με διάφορες κινήσεις προσπαθούν να αποτρέψουν το ψάρι να έρθει πιο κοντά. Από τα παραπάνω λοιπόν βλέπουμε πόσο δύσκολο είναι να αναπαράγουμε σκαλάρια σε ένα κοινωνικό ενυδρείο.Πολύ λίγη έχουν τόσο μεγάλα ενυδρεία που να μπορεί το ψάρι να έχει μια επιτυχημένη γέννα σε κοινωνικό ενυδρείο. Συνήθως δεν μπορούμε να τα παρέχουμε ούτε 50cm ακτίνα το ζευγάρι.
Σε ένα μικρό ενυδρείο τα ψάρια κουράζονται και στρεσάρονται από την 24ωρη καταδίωξη των άλλων ψαριών. Το αποτέλεσμα είναι να μην μπορούν να προστατευόσουν τα αυγά και ιδιαίτερα το βράδυ. Μερικές φορές στρεσάρονται τόσο πολύ που παρατούν τον γόνο, αμέσως μετά την γέννα, όταν το κάνουν αυτό τότε τα αυγά παύουν για το ζευγάρι να υφίστανται και τα βλέπουν μόνο σαν τροφή. Για αυτό παρατηρείτε το φαινόμενο η ίδιοι οι γονείς να τρώνε τα ίδια τους τα αυγά.
Πρέπει λοιπόν να τοποθετήσουμε το ζευγάρι σε άλλο ενυδρείο μίνιμουμ 80 λίτρα ιδανικά 100-120 λίτρα. Το νερό θα προέρχεται 100% από το νερό του κυρίους ενυδρείου. Εκτός και αν κατορθώσουμε να φτιάξουμε ακριβός το ίδιο νερό. - Διακόσμηση
Όπως ανέφερα πιο πάνω καλά θα είναι να τοποθετήσουμε κάποια εύκολα φυτά γρήγορης ανάπτυξης. Προσοχή όχι πολλά διότι θα απορροφήσουν όλο το CO2 και το αποτέλεσμα θα είναι να αυξηθεί το Ph, όμως πρέπει να υπάρχουν πυκνά σημεία ή διακόσμηση με ξύλα που να έχουν επίσης πυκνά σημεία ώστε να μπορεί το ψάρι να κρύβεται όταν αισθάνεται άβολα. Στον βυθό να υπάρχει άμμο διότι το ζευγάρι από την άμμο μπορεί πιο εύκολα να πιάσει τα μικρά που όταν γεννηθούν συνέχεια πέφτουν κάτω. Με το σάλιο τους οι γονείς δημιουργούν μια κολλώδη ουσία ώστε να κολλήσουν και να παραμείνουν τα μικρά στην θέση τους.Μέσα στο ενυδρείο θα τοποθετήσουμε ένα κομμάτι πλαστικό το οποίο να ξεκινά από τον βυθό και να φτάνει έως την επιφάνεια με μια κλήση 70-50 μοίρες. Το πλαστικό αυτό μπορεί να είναι οτιδήποτε αρκεί να έχει ένα πλάτος 3-8cm. Μια απλή λύσει είναι να τοποθετήσουμε έναν πλαστικό σωλήνα από αυτούς που χρησιμοποιούμε στης αποχετεύσεις και να τον γεμίσουμε μέσα με ουδέτερες πέτρες ώστε να μην μας ανεβαίνει στην επιφάνεια.
Έναν δεύτερο πλαστικό ή έναν σχιστόλιθο τοποθετούμε στην άλλοι πλευρά του ενυδρείου, αυτός χρειάζεται για την μετέπειτα μεταφορά των μικρών από το ένα μέρος στο άλλο.Πολλά ψάρια λόγο εκφυλισμού δεν έχουν έντονο το ένστικτο της προστασίας και παρατηρείτε το βράδυ τα ψάρια να τρώνε τα αυγά. Για τον λόγο αυτό καλό είναι να τοποθετήσουμε μια Moonlight. Ώστε να βλέπουν το βράδυ τα ψάρια τον γόνο.
Προσοχή όχι αναμμένα τα φώτα 24 ώρες το 24ωρο τα ψάρια στρεσάρονται και κουράζονται πολύ. - Πότε τοποθετούμε το ζευγάρι στο ενυδρείο γεννήστρα
Αν αποκτήσουμε εμπειρία μπορούμε δυο τρεις μέρες νωρίτερα να καταλάβουμε ότι το ζευγάρι είναι έτυμο να γεννήσει. Το σίγουρο σημάδι είναι όταν παρατηρούμε το ζευγάρι να καθαρίζει διάφορες επιφάνειες με το στόμα του. Αν το κάνει αυτό τότε άμεσα πρέπει να τοποθετήσουμε το ζευγάρι στην γεννήστρα διότι στης επόμενες 12 ώρες θα ακολουθήσει η γέννα. - Μετά την γέννα
όταν αρχίσουν να κολυμπούν τα ψαράκια ελεύθερα δεν κάνουμε καμιά αλλαγή νερού, ταΐζουμε τους γονείς τακτικά και λίγο τροφή για ευνόητους λόγους.
Μόλις κολυμπήσουν τα μικρά την επόμενη μέρα κάνουμε μια αλλαγή 10% και αυτό το επαναλαμβάνω κάθε 2 μέρες για 15 μέρες περίπου. Μετά όταν ξεπεταχτούν τα μικρά κάνουμε αλλαγές νερού 20% κάθε 5 μέρες. Από αυτήν την φάση και μετά η αλλαγές του νερού γίνονται με βάση την αύξηση του ΝΟ3. Αν δεν υπάρχει αύξηση του ΝΟ3 τότε κάνω της κλασικές αλλαγές (κάθε εβδομάδα 25%). - Τροφή
Αμέσως μόλις κολυμπούν ελεύθερα τα μικρά αρχίζουμε να τα ταΐζω με υγρή τροφή ενώ ταυτόχρονα βάζουμε να εκκολαφτούν αρτέμιες. Υγρή τροφή τα δίνουμε για μια δυο μέρες έως ότου εκκολαφτούν οι αρτέμιες. Πολύ βασικό είναι να ταΐζουμε πολύ συχνά τα μικρά αν είναι δυνατόν και μας το επιτρέπει ο χρόνος έως και 6-8 φορές την ημέρα. - Την ζωντανή αρτέμια μπορείτε να την δίνεται άφοβα καταναλώνεται 100% και δεν μολύνει καθόλου το νερό και είναι η καλλίτερη τροφή από όλες της άλλες τροφές ιδιαίτερα κάποιες DIY τροφές που επιβαρύνουν πολύ το νερό και τα αποτελέσματα δεν είναι και τα καλλίτερα.
Ρίξτε τόσο αρτέμια ώστε να φάνε όλα τα μικρά (θέλει πολύ ποσότητα) θα το καταλάβετε από της κοιλίτσες τους, τα χορτάτα έχουν κίτρινη κοιλιά ενώ αυτά που δεν έφαγαν ασπριδερή.
Όταν μεγαλώνουν τα μικρά μπορούμε να τα δίνουμε σπιρουλίνα, αλεσμένη τσουκνίδα και την κλασική baby τροφή. - Διάφορα
Καλό είναι οι γονείς να παραμείνουν με τα μικρά μαζί για ένα μήνα έτσι τα μικρά αναπτύσσονται πιο σωστά και γίνονται στο μέλλον τέλειοι γονείς .
Μην ξεχνάτε να ταΐζεται και τους γονείς
Φροντίστε πιο μπροστά που θα μοιράσετε τα μικρά γιατί θεωρητικά μπορεί να είναι πολλά (300-400)
Είναι λογικό ότι μετά από ενάμιση μίνα σε ενυδρείο με περίπου 100 λίτρα δεν χωράνε τόσα ψάρια και θα πρέπει να μετακομίσουν
Προτού ασχοληθείτε με την αναπαραγωγή θα πρέπει να έχετε έτυμα όλα όσα χρειάζονται, ενυδρείο, νερό, έτυμο στρωμένο φίλτρο, Moonlight, υγρή τροφή, αυγά αρτέμιας, χώρο για το μέλλον και το που θα δώσετε τα μικρά. Μην αρχίζετε ξεκάρφωτα και μετά ψάχνεστε.
Γενικές πληροφορίες: Όμορφο ψάρι αλλά δυστυχώς ένα μεγάλο ποσοστό των ψαριών αυτών μεγαλώνει σε λάθος συνθήκες και για αυτό δεν ζει πολλά χρόνια και ούτε αποκτά το μεγαλειώδες μέγεθος του. Δεν πρέπει να τα συντηρούμε σε ενυδρεία κάτω από 200 λίτρα και το καθαρό ύψος του ενυδρείου να είναι τουλάχιστον 50 εκατοστά, αλλιώς το ψάρι δεν θα αποκτήσει το τελικό του μέγεθος.
Μόνο για την περίοδο της αναπαραγωγής μπορούμε να τα φιλοξενήσουμε σε ενυδρείο με 80-100 λίτρα.
